Takım tezgahları sektörünün çatı kuruluşu Takım Tezgahları Sanayici ve İş İnsanları Derneği (TİAD), geçtiğimiz günlerde Resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar”ın yeniden gözden geçirilmesi talebini T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na sundu. Başvuru yazısında birçok makineyi Gümrük Vergisi yatırım teşviki kapsamından çıkaran kararın, takım tezgahları kullanıcısı olan başta otomotiv, beyaz eşya, savunma, havacılık, medikal, kalıpçılık sektörlerinin maliyetlerini artıracağı belirtildi. TİAD Başkanı Fatih Varlık, kısa ve orta vadede Türkiye’nin imalat sanayi alanındaki ihracatının darbe alacağını ve birçok pazarını kaybetme riskiyle karşı karşıya kalacağını söyledi.
29 Haziran 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar” ile takım tezgahları başta olmak üzere birçok makine için Gümrük Vergisi’nin yatırım teşviki kapsamından çıkarıldığı açıklandı. Takım Tezgahları Sanayici ve İş İnsanları Derneği (TİAD), kararın yeniden gözden geçirilmesi için T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na başvuruda bulundu.
“Bu karar ihracat pazarlarımızı tehlikeye sokacak”
Konuya ilişkin açıklama yapan TİAD Başkanı Fatih Varlık, “Söz konusu karar takım tezgahları kullanarak üretim yapan otomotiv, beyaz eşya, kalıpçılık, medikal ve savunma gibi Türkiye’nin ekonomisini sırtlayan ve yılda 60 milyar dolar civarında ihracat yapan lokomotif sektörlerin yatırım ve üretim maliyetlerini yüzde 10 ila 20 arasında artıracaktır. Bu durum uluslararası pazarda fiyat avantajı ile rekabet ettiğimiz ülkelere karşı elimizi zayıflatacak ve ihracat pazarlarımızı tehlikeye sokacaktır. Bununla birlikte pandemi döneminde Avrupa, Çin ve Hindistan’dan ülkemize kayan siparişleri kaybetmemize de sebep olacaktır” şeklinde konuştu.
“Bu üretim araçları Türkiye’de bir anda üretilmeyecek”
Makine türlerinin yatırım teşvik düzenlemesi kapsamında yeniden değerlendirilmesi gerektiğini belirten Varlık, sözlerine şöyle devam etti: “Ülkemizde üretimi yok denilecek düzeyde olan ve ihtiyacın ithalat ile karşılanmak zorunda olduğu yatay işleme merkezi, dik işleme merkezi, tornalama merkezi, takım bileme tezgahları, taşlama tezgahları gibi makine türlerinin yatırım teşvik düzenlemesinde yeniden değerlendirmeye alınması ve teşvik düzenlemesi kapsamının dışına alınması gerekiyor. Alınan bu kararın, ithalatın önüne geçen bir karar olamayacağı düşüncesindeyiz. Yatırımcının ihtiyacı olan ve ülkemizde üretilemediği için ithalatı kaçınılmaz olan makine ve teçhizat, alınan bu kararla yerlileşmeyecek olup, ithalatın yapıldığı ülkenin, Gümrük Vergisi olan bir ülkeden, AB ülkelerine ve Serbest Ticaret Anlaşması olan başka bir ülkeye kayması şeklinde sonuçlanacaktır. Haksız rekabet, hatta fiyatlarda artış gibi etkenlerle karşı karşıya kalınabileceği de göz ardı edilmemelidir” diye konuştu.
“Gerekli önlem alınmazsa Türkiye’ye kayan talep geçici olur”
Pandemi döneminde Avrupa, Çin ve Hindistan’dan Türkiye’ye kayan siparişlerin karar sonrası artan maliyetler nedeniyle kaybedilebileceğini kaydeden Varlık, “Pandemi döneminde Avrupa, Çin ve Hindistan’daki büyük makine üreticilerinin üretime ara vermesi, buna karşılık Türkiye’de üretimin devam etmesi dünya sanayicilerini tedarik için Türkiye’ye yöneltti. Bunun sonucu olarak imalat sanayi, yılın ilk 4 ayında pandemi etkisindeki 2020’ye göre yüzde 23, 2019’a göre ise yüzde 17,5 büyüme gösterdi. Makine-teçhizat sektöründe gerekli önlem alınmadığı takdirde Türkiye’ye kayan bu talep geçici olacaktır. Pandeminin etkisi azaldığında gelişmiş sanayiye sahip ülkelerdeki üreticiler üretim kapasitesini artıracaktır. Halihazırda Çin, Hindistan, Japonya ve Avrupa ülkelerinde çok ciddi oranda artış gösteren makine yatırımları bize bunu gösteriyor. Bu konuda rekabetçi olabilmek için Türkiye’de otomotivden havacılığa, beyaz eşyadan medikale tüm sektörlerin makine yatırımlarına ve üretim teknolojisini geliştirmeye devam etmesi gerekiyor. Üreticilerimizin desteğe en çok ihtiyacı olan dönemdeyiz. Dolayısıyla sektör üyelerimizin pandemi sonrasına hazırlanabilmesi için üretim amaçlı makine ve teçhizatlarda Gümrük Vergisi yatırım teşviki devam etmelidir” dedi.