Yüksek Enerji Maliyeti Çelik Sektörünün En Önemli Sorunu
Geçtiğimiz yıl yaşanan olumsuzlukların çelik sektörü üzerindeki etkileri devam ediyor. Çelik İhracatçıları Birliği verilerine göre, yılın ilk çeyreğinde çelik mamulleri ihracatı değer bazında yüzde 8,9 azalışla 3,4 milyar dolar oldu. Çelik sektörünün ihracat pazarlarındaki rekabet gücünü olumsuz yönde etkileyen yerel faktörler içindeki en önemlisi olan, üretimde kullanılan enerji maliyetleri özellikle dikkat çekiyor. Türk çelik üreticisinin, rakibi durumunda olan Çin, Rusya, Ukrayna ve Brezilya gibi ülkelere göre çok daha pahalı enerji kullanması ve enerji maliyetleri içinde yer alan TRT Payı ve Çevre Katkı Payı gibi değişik nam adı altındaki ek yükler sektörü oldukça zorluyor. Elbette zorluklar yalnız bunlarla kalmıyor, dış faktörlerin de çok önemli etkileri var. Çelik İhracatçıları Birliği, Ekonomi Bakanlığı ile birlikte bu olumsuzlara karşı mücadeleyi başarılı bir şekilde sürdürüyor.
Çelik İhracatçıları Birliği tarafından açıklanan 2014 yılı ilk çeyrek verilerine göre; Türkiye’nin çelik ihracatı değer bazında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8,9 azalış ile 3,4 milyar dolar, miktar bazında ise yüzde 11 düşüş ile 4,6 milyon ton olarak gerçekleşti.
Çelik sektörünün ihracatına, diğer birliklerin faaliyet alanına giren demir çelik ürünleri de eklendiğinde Türkiye’nin Ocak-Mart dönemindeki toplam çelik ihracatı; miktar bazında 4,8 milyon ton; değer bazında ise 4 milyar dolara ulaştı.
İlk üç aylık dönemde bölgeler bazında; 1 milyon 638 bin ton ihracat ile Ortadoğu ilk sırada yer aldı. Bu bölgeyi 923 bin tonla AB ülkeleri ve 629 bin tonla Kuzey Afrika izledi.
Çelik sektörünün 2014 yılının Ocak-Mart döneminde en çok ihracat yaptığı üç ülke Irak, ABD ve Birleşik Arap Emirlikleri olarak sıralandı. Ayrıca söz konusu dönemde en fazla miktar artışı yaşanan ülkeler İngiltere, Fas, İsrail, Etiyopya ve Birleşik Arap Emirlikleri olurken; en fazla azalış ise Suudi Arabistan, İtalya, Umman, Libya ve Singapur’da izlendi.
İlk üç aylık dönemde ürün grupları incelendiğinde, 2 milyon 48 bin ton ile inşaat demiri ilk sırada yer alırken; inşaat demirini 479 bin tonla profil, 472 bin tonla boru ve 411 bin tonla yassı sıcak takip etti.
Çelik İhracatçıları Birliği verilerine göre; 2014 yılı Mart ayı ihracatı ise geçen yılın aynı ayı ile kıyaslandığında, değerde yüzde 18,5 azalış ile 1,1 milyar dolar, miktarda ise yüzde 21,7 düşüş ile 1,5 milyon ton olarak gerçekleşti.
Çelik İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Namık Ekinci; “Sektörümüz, 2014 yılının ilk çeyreğini geçen yılın aynı dönemine göre değerde yüzde 8,9 ve miktarda yüzde 11’lik oranlarda ihracat kaybı ile kapattı. 2013 yılında yaşadığımız olumsuzlukların etkisi maalesef halen hissediliyor. Bu etkilerin bir anda ortadan kalkması yönünde bir beklentimiz de yoktu. Tüm bunlara rağmen 2014 yılının geçtiğimiz yıldan daha iyi olacağına inanıyoruz. Ancak bu zorlu süreci atlatabilmek için sektörümüzün özellikle hükümetimizden bazı beklentileri var” dedi.
Ekinci, “Üretim maliyetlerimizin yüksekliği ihracatımızın önündeki önemli engellerden biri. Enerji yoğun bir üretim yapıyoruz ve sanayicilerimiz dünyanın neredeyse en yüksek enerji maliyetlerini karşılamak zorunda. Bir de bu maliyetler içinde TRT Payı, Çevre Katkı Payı gibi ödemeler yapıyoruz. Söz konusu payların geçtiğimiz yıl sektörümüze maliyeti yaklaşık 190 milyon dolara ulaştı. Üretim maliyetlerimizin artışı, satış fiyatlarımıza da yansıyor ve uluslararası platformlardaki rekabet gücümüzü azaltıyor. Örnek vermem gerekirse, sektörümüzün en önemli rakipleri Çin, Rusya, Ukrayna ve Brezilya… Bu ülkelere göre Türkiye’de enerjiye neredeyse iki katı bir ödeme yapıyoruz. Üstüne bir de katkı payları. Kârlı dönemlerimizde ödediğimiz bu katkı payları bizi rahatsız etmiyordu. Ancak şu an zor bir dönemden geçiyoruz ve bu yüklerden artık kurtulmak istiyoruz” diyerek sözlerine son verdi.