-35 ile 3500˚C
Erkut YILMAZ / Sentez Sistem Satış Müdürü
eyilmaz@sentezsistem.com
Sıcak ve soğuk elementsel aşırılıklar insanları her zaman büyülemiş ve zorlamıştır.sıcaklık koşullarını ölçmek ve karşılaştırmak için zaman içinde birçok teknik ve cihaz geliştirilmiştir. Örneğin yanıcı veya eriyen maddeler fırınların içerisine atılır gözle yanma şekli veya erime süresi gözlenerek fırın sıcaklıkları ayarlanırmış. Günümüzde ise fırınların, materyallerin ve ısıl işlem yapılan birçok proses ve ürünün temassız olarak sıcaklıkları okunabilmektedir.
19.yy başında fizikçi Wilhelm HERSCHEL tarafından keşfedilen infrared radyasyon sayesinde birçok konuda yeni bir yol açılmış oldu. İşte bu yol takip edilerek yapılan araştırmalar sonucu 1963 yılında California’nın Silikon Vadisinde küçük bir şirket olarak kurulan Raytek ve Ircon firmasının birlikte olduğu IR firması ilk mikro işlemcili infrared termometreninde geliştirilmesiyle sıcaklık test ve kontrol sistemlerinde devrim yaratmıştır. Adını infrared’den alan IR firması bir süre sonra yol ayrımına gelmiştir. Adının baş harflerinden Ircon ve Raytek infrared sıcaklık ölçüm firmaları oluşmuştur. Raytek ve Ircon yıllarca pazarını genişletmiş dünyanın lider iki rakip firması haline gelmiştir. 2007 yılına gelindiğinde ise bu iki rakip ve dev firma tekrar yollarını birleştirmiştir.
Infrared sıcaklık ölçüm cihazları adındanda anlaşılacağı gibi ınfrared bölgedeki ışımaların algılanması ile çalışmaktadır. Elektromanyetik spektrumda görünür bölgeden sonra gelen kızılötesi olarakta adlandırılan ınfrared bölgedeki dalgaların algılanmasıyla sıcaklıklar ölçülmektedir. Her ürün üzerinden infrared ışıma yapmaktadır ancak bu yayılan ışınların fiziksel özellikleri sıcaklıkla denklemsel olarak ilintilidir. Örneğin: yüksek sıcaklıklarda ürünlerden yayımlanan dalgaboyları düşer. Düşük sıcaklıklarda ise dalga boyları daha büyük ve görünür bölgeye uzaktır. Gelişen teknolojiler ile infrared sıcaklık ölçümü paralellik göstererek günümüzde milisaniyeler mertebesinde ölçüm hızına sahip, -50 ile 3500˚C arası ölçüm kabiliyetinde, yüksek ortam sıcaklıklarından etkilenmeyen ve zorlu ortamlarda bile sıcaklık ölçümü ve kontrolü sağlayan cihazlar geliştirilmiştir. Günümüzde sıcaklığı hassas olarak algılayan ve kontrol sistemi haline getiren bu cihazlar portatif, noktasal, scanner ve termal kamera olarak sınıflandırılır. Bu cihazlar üretim ve geliştirmede hassas ölçümleri ile hata belirleme, kaliteyi stabil hale getirme ve en önemlisi yakıt tasarrufu sağlamasıyla Türkiye’de ve Dünya’da birçok prosesde kullanılmaktadır.
Infrared sıcaklık ölçüm cihazları konusunda 40 yılı aşkın deneyime sahip Dünya piyasasının lider kuruluşu Raytek ve Ircon cihazlar birçok sektörün vazgeçilmezi durumundadır. Örneğin:
• Demir Çelik Sanayi: çelik üretim, döküm, tavlama, haddeleme ..vb prosesler
• Metal Sanayi: boru üretimi, şekillendirme prosesleri
• Cam Sanayi: ergitme fırınları, düz cam, özel cam, cam fiber, ampul üretimi ve temper
• Çimento sanayi: fırın manto tarayıcı, mamul sıcaklıkları, alev sıcaklıkları
• Plastik Sanayi: film ekstrüzyon, levha, kaplama, laminasyon ve termoform
• Petrokimya tesisleri, kağıt sanayi, ar-ge, tekstil, gıda, otomativ, alçı sanayi...vb sektörlerde olmazsa olmaz cihazlar olarak yerlerini almışlardır.
Temassız olarak yapılan sıcaklık ölçümleri ile elde edilen değerler birçok şekilde değerlendirilebilir. Alınan ölçümler on-line olarak görüntülenmesi dışında bu verilerin kayıt altına alınması için kullanılan Raytek ve Ircon firmasının geliştirdiği yazılımlar ile sağlanmaktadır. Infrared sıcaklık ölçüm cihazlarından alınan çıkışlar ile sistemlere komutlarda verilebilir. Örneğin: aşağıda görüldüğü gibi
Demir çelik proseslerinde hassas ölçümler sayesinde üretim hızı veya su debilerinin kontrolü sağlanmaktadır. Ayrıcabir örnek daha vermek gerekirse yine aşağıdaki şekilde görüldüğü gibi temper makinalarında hattarayıcı sistemler ile sıcaklık farklarından yararlanarak hem hatalar gözlemlenebiliyor, hemde sistem tamamen otomatik sürülebiliyor. Bu ve buna benzer birçok proseste uygulanan bu sistemler her zaman kullanıcıya kolaylık ve tasarruf sağlamaktadır.
Bu sistemlerin üretime kazandırılması ve doğru cihazların sistemlere kazandırılması uzman mühendisler tarafından yapılmalıdır. Öncelikle sistemin ve müşterinin ihtiyaçaları doğru belirlenmelidir. Bu yönde cihazın noktasal ölçüm alan sabit veya portatif bir modelmi yoksa proseste termal görüntüleme yapan sistemlermi olmalıdır. Bunun ardından ise doğru cihaz seçimi için proseste üretilen üründe göz önünde bulundurularak detaylı mühendislik çalısması yapılmalı bu çalışma sonucu cihaz belirlenmelidir. Örneğin: hızlı çalışan bir sistemde sıcaklık kontrolü veya gözle görülen,görülmeyen hatalar tespit etmek termal görüntüsünü görüntülemek ve kayıt altına almak istiyorsak. Bir hattarayıcı kullanmalıyız. Yapılan mühendislik çalışmasında en göze çapran unsur ise prosesin hızıdır. Raytek MP150 hatttaryıcı sistem Dünyanın en hızlı ve en yüksek çözünürlüklü hattaryıcısı olduğundan bu cihaz kullanılmalıdır. Yüksek çözünürlüğü ve hızı sayesinde proseslerde hassas termal görüntüleme ve hata tespiti yapabilmektedir.
Sistemlerin ve cihazların belirlenmesi konusunda yapılan mühendislik çalışmasında Türkiye’de en profesyonel ve en geniş kadroyla çalışan firma olan Sentez Sistem ve Mühendislik Raytek ve Ircon markalarının Türkiye mümessilliğini ve kendi bünyesinde yetkili teknik servis hizmetini vermektedir. Dünyanın lider kuruluşlarının mümessilliğini uzun yıllardır en iyi şekilde yapan firmamız Türkiyede de konusunda tartışılmaz lider ve uzman konumdadır.