ÇELİK ÜRETİMİ
Türkiye’nin ham çelik üretimi, 2021 yılının Mayıs ayında, 2020 yılının aynı ayına göre % 42,4 oranında artışla 3,2 milyon ton oldu. Ocak-Mayıs döneminde ise Türkiye, 2020 yılının aynı dönemine göre %21,2 artışla 16,4 milyon ton ham çelik üretimi ile dünya ham çelik üretiminde 8. sırada yer aldı.
ÇELİK TÜKETİMİ
2021 yılının Ocak-Mayıs döneminde nihai mamul tüketimi, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %35,4 oranında artış ile 14,9 milyon ton oldu. Uzun ürün tüketimi %39,3 yassı ürün tüketimi %32,2 oranında artış gösterdi.
DIŞ TİCARET
İhracat
Çelik ürünleri ihracatı, Mayıs ayında, bir önceki yılın aynı ayına kıyasla, miktarda %53,7 artışla 1,7 milyon ton, değerde ise %134,4 artışla 1,3 milyar dolar oldu.
Ocak-Mayıs döneminde ihracat, 2020 yılının aynı dönemine göre miktarda %17,4 artışla 7,5 milyon ton, değerde ise %58,4 artışla 5,2 milyar dolar oldu.
İthalat
Bu yılın Mayıs ayında ithalattaki artış miktar ve değer olarak ihracat artışından çok daha yüksek seviyelerde gerçekleşti. Mayıs ayında miktarda % 95,2 oranında artışla 1,5 milyon ton, değerde ise %162,6 artışla 1,3 milyar dolar olan ithalat, Ocak-Mayıs döneminde de, miktarda %49,4 artışla 7,0 milyon ton, değerde% 88,1 artışla 5,5 milyar dolar seviyesine yükseldi.
Dış Ticaret Dengesi
2021 yılı Ocak-Mayıs döneminde çelik ürünlerinde ihracatın ithalatı karşılama oranında düşüş yaşandı. 2020 yılının Ocak-Mayıs döneminde % 112,3 olan olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2021 yılının aynı döneminde % 94,6 seviyesine geriledi.
DÜNYA ÇELİK ÜRETİMİ
Dünya Çelik Derneği (worldsteel) tarafından açıklanan 2021 yılı Mayıs ayı ham çelik üretimi istatistiklerine göre, dünya Ham çelik üretimi 2020 yılının Mayıs ayına göre %16,5 oranında artış ile 174,4 milyon ton oldu.
Ocak-Mayıs döneminde ise, dünya ham çelik üretimi, 2020 yılının aynı dönemine kıyasla, % 14,5 artış kaydederek 837 milyon tona ulaştı. 2021 yılının Ocak-Mayıs döneminde, Çin’in ham çelik üretimi 2020 yılının aynı dönemine kıyasla, %13,9 oranında artışla 473,1 milyon tona yükselirken, ikinci sırada yer alan Hindistan’ın ham çelik üretimi %33,6 artışla 48,6 milyon ton, üçüncü sırada bulunan Japonya’nın ham çelik üretimi ise %9,1 oranında artışla 39,9 milyon ton olarak gerçekleşti.
DEĞERLENDİRME
Dünyanın ve Türkiye’nin çelik üretimindeki yüksek oranlı artışlar büyük ölçüde, 2020 yılında, pandemi döneminde yaşanan üretim kayıplarının sebep olduğu baz etkisinden kaynaklandı. Baz etkisinin kısmen Haziran ayında da etkisini sürdürmesi ve bilâhare tüm göstergelerde normalleşme sürecine girilmesi beklenmektedir.
Mayıs ayında Türkiye’nin ihracatının miktar yönünden %53,7 oranında artarken, ithalatının %95,7 oranında artmış bulunması dikkat çekmektedir. Benzer durum, 5 aylık dönem için de geçerlidir. İhracatımızın daha düşük seviyede kalması, ABD ve AB ülkeleri başta olmak üzere, dünya çapında yoğun bir şekilde uygulanmakta olan koruma tedbirleri ile ilgilidir.
AB Komisyonu, 30 Haziranda süresi dolan çelik ürünleri ithalatına karşı son 3 yıldır uygulanmakta olan koruma tedbirini, 1 Temmuz 2021 tarihinden itibaren, 26 çelik ürünü için üç yıl uzatma kararını 25 Haziranda açıklamıştır. Çeyreklik dönemler itibariyle uygulanacak olan koruma tedbiri kapsamında, vergisiz kotaların yıllık %3 oranında artırılması ve kota üstü ithalata %25 oranında gümrük vergisi uygulanması karara bağlanmıştır.
Komisyon karar alırken, ABD’nin 232. Bölüm kapsamındaki kararlarının uygulanmasına devam ediliyor olmasını ve dünya çelik sektöründeki yüksek oranlı atıl kapasiteleri gerekçe olarak göstermiştir. Serbest ve adil ticaret söyleminin öncülüğünü yapan ABD ve AB’nin birbirlerinin uygulamalarını gerekçe göstererek, piyasa dışı enstrümanları ısrarla kullanmaya devam etmeleri yadırganmaktadır.
Türk çelik sektörü, bir taraftan AB ve ABD başta olmak üzere, dünyanın çeşitli ülkelerinde uygulamakta olan etkili koruma tedbirleri ile mücadele ederken, Ülkemize yılın ilk beş ayında %49,4 artışla 7 milyon ton çelik ithal edilmiş olması, rahatsızlığa yol açmıştır. Sektörümüz ithalatın tümüyle durdurulabilmesini ve çelik dış ticaretindeki açığın giderilmesini teminen, ihtiyaç duyulan alanlarda yeni kapasiteler oluşturulması çalışmalarına hız kazandırmıştır.