ÇELİK ÜRETİMİ
2024 yılının Temmuz ayında Türkiye’nin ham çelik üretimi, geçen yılın aynı ayına göre %4 artışla 3,1 milyon tona yükseldi. Ocak-Temmuz döneminde ise üretim %14,9 oranında artışla, 21,7 milyon ton seviyesinde gerçekleşti.
ÇELİK TÜKETİMİ
Nihai mamul tüketimi Temmuz ayında %19,4 oranında azalış göstererek, 2,8 milyon ton, Ocak-Temmuz döneminde ise 2023 yılının aynı dönemine kıyasla %6,3 azalışla 21,8 milyon ton seviyesine geriledi.
DIŞ TİCARET
İhracat
Temmuz ayında çelik ürünleri ihracatı, miktar yönünden %48,7 oranında artışla 1,3 milyon ton, değer yönünden ise %35,7 artışla 903,2 milyon dolar oldu. Ocak-Temmuz döneminde, 2023 yılının aynı dönemine kıyasla ihracat, miktar itibariyle %45,3 artışla, 7,7 milyon ton, değer itibariyle %25,1 artışla, 5,7 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
İthalat
2024 yılının Temmuz ayında ithalat, 2023 yılının aynı ayına göre, miktar yönünden %24 azalışla 1,2 milyon ton, değer yönünden ise, %29,6 azalışla 987,9 milyon dolar olarak gerçekleşti.Ocak-Temmuz döneminde, 2023 yılının aynı dönemine kıyasla ithalat, miktar itibariyle %14,8 azalışla 9,4 milyon ton, değer itibariyle %21 azalışla 7,5 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
Dış Ticaret Dengesi
2023 yılının Ocak-Temmuz döneminde 47,8 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2024 yılının Ocak-Temmuz döneminde %75,8 seviyesine yükseldi.
DÜNYA ÇELİK ÜRETİMİ
Dünya Çelik Derneği (worldsteel) tarafından açıklanan 2024 yılı Temmuz ayı verilerine göre, dünya ham çelik üretimi, geçtiğimiz yılın aynı ayına kıyasla, %4,7 azalışla, 152,8 milyon tona geriledi. Ocak-Temmuz döneminde ise dünya çelik üretimi %0,7 azalışla, 1,1 milyar ton olarak gerçekleşti.
Ocak-Temmuz döneminde Çin’in ham çelik üretimi, 2023 yılının aynı dönemine kıyasla %2,2 oranında azalış göstererek, 613,7 milyon tona gerilerken, ikinci sırada yer alan Hindistan’ın ham çelik üretimi %7,2 artışla 86,4 milyon ton, Japonya’nın ham çelik üretimi ise %2,8 oranında azalışla 49,8 milyon ton oldu.
DEĞERLENDİRME
Küresel ham çelik üretimi, Temmuz ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 4,7 azalışla, 152,8 milyon tona düşerken, Türkiye’nin ham çelik üretimi yüzde 4 artışla, 3,1 milyon tona yükseldi. Ocak-Temmuz döneminde ise dünya ham çelik üretimi, Çin üretiminin %2,2 oranında gerilemesinin etkisiyle, %0,7 oranında azalırken , aynı dönemde %14,9 oranında artışla, 21,7 milyon ton ham çelik üretimi gerçekleştiren Türkiye, dünyanın en çok üretim yapan ilk 15 ülkesi arasında, Vietnam’dan sonra üretimini en hızlı artıran 2. ülke oldu. Ancak diğer taraftan, bu dönemde ortalama 3,1 milyon ton seviyesinde gerçekleşen üretimin, aradan geçen süre içerisinde kapasitelerde gözlenen 7 milyon ton civarındaki artışa rağmen, 2021 yılının aynı döneminde, aylık ortalama 3,3 milyon ton seviyesinde gerçekleştirilen üretimin gerisinde kaldığı gözlendi.
Türkiye’nin çelik ürünleri ithalatı 7 aylık dönemde, miktar itibariyle %14,8 azalışla 9,4 milyon ton, değer itibariyle %21 azalışla 7,5 milyar dolar seviyesine geriledi. İthalattaki düşüşte yurt içi tüketimdeki gerileme ve 2023 yılındaki yüksek oranlı ithalatın yol açtığı baz etkisi etkili oldu. Ancak ülkelere göre incelendiğinde, özellikle Mısır ve Endonezya’dan gerçekleştirilen ithalattaki yüksek oranlı artışlar dikkat çekti. 2023 yılının Ocak-Temmuz döneminde, Endonezya’dan 235,5 bin ton; Mısır’dan 268,7 ton ithalat gerçekleştirilirken; 2024 yılının aynı döneminde iki ülkeden gerçekleştirilen ithalat sırasıyla 427,3 bin ton ve 438,6 bin tona yükseldi.
Ocak-Temmuz döneminde, 2023 yılının aynı dönemine kıyasla ihracat, miktar itibariyle %45,3 artışla, 7,7 milyon ton, değer itibariyle %25,1 artışla, 5,7 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. ABD ve AB’ye yönelik ihracatımızdaki yüksek oranlı artış, son yıllarda bu ülkelere gerçekleştirdiğimiz ihracatın önemli ölçüde gerilemiş bulunması sebebi ile ortaya çıkan baz etkisinden kaynaklandı. Ayrıca Kızıldeniz’de yaşanan gerilimlerin, Uzak Doğudaki üreticilerin Avrupa pazarına ulaşmasını engellemesi nedeniyle açığa çıkan talebin, kısmen üreticilerimiz tarafından karşılanması da, AB’ye yönelik ihracatın artışına katkı sağladı. Uzak Doğu pazarına yönelik ihracatımız 82 bin tondan 98,5 bin tona yükselse de 2021 yılında ulaşılan 1,2 milyon ton seviyesinin oldukça gerisinde kalmaya devam etti. Çin’in çelik ihracatının Ocak-Temmuz döneminde 2023 yılının aynı dönemine kıyasla %21,8 oranında artışla 61 milyon tona yükselmesi ve Uzakdoğu pazarında yoğunluğunu giderek artırması söz konusu bölgeye yönelik ihracatımızın düşük seviyede kalmasına yol açtı.
Türkiye, 2020 yılında Çin’den 396 bin ton çelik ürünleri ithalatı gerçekleştirilirken, bu rakam katlanarak artış göstermiş, 2022 yılında 1,9 milyon tona, 2023 yılında ise 3,3 milyon tona yükselmiştir. Çin’e karşı birçok ülke yurt içi piyasalarını korurken, ülkemizin açık pazar haline gelmesinin önlenmesini teminen, en kısa süre içerisinde Çin’den yapılmakta olan ithalatı sınırlayıcı tedbirlerin uygulamaya aktarılması, yalnızca çelik sektörümüz açısından değil, dış ticaret ve cari işlemler dengesi açığının azaltılması açısından da hayati önem taşımaktadır.