Eklemeli İmalat alanında 20 yılı aşkın süre sektörde deneyim kazanmış bir ekibin oluşturduğu digiMODE firmasının satış direktörü Elif Zeynep Emir ile eklemeli imalat ve eklemeli imalat teknolojileri konularında konuştuk.
Merhaba Elif Hanım, kısaca sizi tanıyabilir miyiz?
Merhaba, ben Elif Zeynep Emir. 2009 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde lisans eğitimimi tamamladım, ardından da Hacettepe Üniversitesi’nde yüksek lisans yaptım. Lisans sonrası iş hayatına Eklemeli İmalat Teknolojilerinin satışıyla başladım. Profesyonel hayatımın 12 yılı boyunca teknoloji danışmanı, satış yöneticisi ve ürün yöneticisi gibi pozisyonlarda çalıştım. Şu anda da digiMODE’un Satış Direktörü olarak görev yapıyorum.
digiMODE’dan da bahsedebilir misiniz biraz? digiMODE hangi alanlarda hizmet veriyor?
digiMODE yeni ve dinamik bir firma. Kurucuları Deniz Özdemir ve Oğuz Altay hayatlarının 25 yılını eklemeli imalat teknolojilerine vermiş insanlar, bu anlamda da aslında teknolojinin gelişiminin büyük bir kısmına şahit olmuş durumdalar. Birlikte sürekli ”Ülkemize, sanayimize, teknolojiye neler katabiliriz?” diye düşünerek çalışıyoruz. Bu noktada da özellikle metal eklemeli imalatın gelişimini çok önemli ve değerli buluyoruz. Bu teknolojilerin yaygınlaştırılması, farklı uygulama alanlarının keşfedilmesi, teknolojinin adaptasyonu gibi çeşitli konularda hizmetler veriyoruz. Satışını yaptığımız teknolojiler var, bunlar SLM Solutions, Materialise, Rena gibi teknoloji devi firmalar. Diğer taraftan işin mühendisliğinin de çok önemli olduğunu biliyoruz, bu sebeple de deneyimli bir mühendislik ekibi kurduk, bu ekiple birlikte tamamen eklemeli imalata yönelik; parça tasarımı, topoloji optimizasyonu, analiz hizmetleri, parça ve süreç fizibilitesi, sertifikasyon ve de parça üretimi gibi birçok başlıkta hizmet veriyoruz. Kısa zamanda çok değerli firmalar ve ekiplerle çok güzel işler yapma şansımız oldu, bu anlamda da gerçekten çok mutluyuz.
Eklemeli İmalatla yeni yeni ilgilenen okuyucularımız için kısaca anlatabilir misiniz, “Eklemeli İmalat” nedir?
Eklemeli imalat günümüzde popülerliği gittikçe artan imalat yöntemlerinden biridir. Geleneksel imalat yöntemlerinde, örneğin tornalama veya frezeleme gibi işlemlerde bir bütün işlenerek, eksilterek nihai parça oluşturulur. Eklemeli imalatta ise nihai parça, katman katman üst üste eklenerek oluşturulmaktadır. Bu teknoloji başlarda daha çok plastik malzemeden prototip üretmek amaçlı kullanılmıştır. Eklemeli imalat ile üretim yapan cihazlar ilk başlarda 3D Printer (3D Yazıcı) olarak isimlendirilmişti. Günümüzde metal parça üretimlerinin yapılabilmesi ve farklı teknolojilerin geliştirilmesiyle bu teknoloji için birçok farklı isim kullanılmaya başlanmıştır. Bu isimlerden en yaygın olanı da eklemeli imalattır.
Peki, eklemeli imalatın üretim aşamaları nelerdir?
Bilgisayar ortamında hazırlanan üç boyutlu modeller bazı dilimleme yazılımları ile uygun formata çevrilir. Bu datalar metal malzeme kullanarak parça imal edebilen eklemeli imalat cihazlarına gönderilir ve her bir katmanda ilgili metal malzeme söz konusu teknoloji ile şekillendirilir. Böylelikle katman katman üst üste eklenerek nihai metal parça elde edilir.
Biraz da Metal Eklemeli İmalat teknolojilerinden bahsedelim mi?
Metal eklemeli imalat teknolojilerinin en yaygın olarak kullanılanı SLM (Selective Lazer Melting) teknolojisidir. SLM teknolojisi toz metal malzemeyi lazer ile ergiterek katman katman inşa eder. Özellikle kullanabildiği malzeme çeşitliliği, üretilen parçanın hassasiyeti, iç yapıdaki doluluk oranı ve sahip olduğu yüzey kalitesi gibi sebeplerle endüstride özellikle son kullanım parça imal etmek için kullanılan teknolojilerin başında gelir. SLM’in dışında farklı malzeme formu (toz, tel vs) ve farklı birleştirme enerjisi (lazer, ark, yapıştırma) kullanan teknolojiler de vardır. Özellikle üretilmek istenen parça ve uygulama, teknoloji seçiminde oldukça önemli rol oynamaktadır.
Metal Eklemeli İmalatın uygulama alanlarından bahsedebilir misiniz biraz da?
Metal eklemeli imalat yöntemleri aslında birçok geleneksel üretim metoduna alternatif olarak yeterli kalite ve yetkinlikte parça üretebilmektedir. Kritik nokta, eklemeli imalatın sağladığı tasarım özgürlüğünden yararlanarak parça tasarımında iyileştirmeler yapmaktır. Eklemeli imalat geleneksel üretim yöntemlerinin sınırları ve kısıtlarından çok çok ötede tasarımlar yapmanıza ve bunları gerçekleştirmenize olanak tanır. Tam da bu noktada eklemeli imalat için tasarım kavramı devreye giriyor. (DfAM) Eklemeli imalat için tasarım kavramını, kullanılan teknolojilerin yeteneklerine bağlı olarak şekillerin, boyutların, hiyerarşik yapıların ve malzeme kompozisyonlarının sentezi yoluyla ürün performansını en üst düzeye çıkarmak olarak özetleyebiliriz. Bu kavram her sektörde farklı şekilde uygulanmaktadır. Örneğin havacılık sektöründe, DfAM sayesinde 20-30 ayrı parça üretimi ve bunların montajlanmasından ortaya çıkan bir alt sistemi, eklemeli imalatta üretilmek üzere birleştirilmiş tek parça olarak tasarlayabilir ve montaja ihtiyacı olmayacak şekilde tek seferde üretebilirsiniz.
Metal eklemeli imalatın sağladığı en önemli faydalardan biri de aslında ağırlık azaltımıdır. Özellikle parçanın mukavemetini koruyarak içerde boşluklar bırakmak parçanın hafiflemesi için avantaj sağlamaktadır. Genelde bütün bu tasarım iyileştirmelerini topoloji optimizasyonu terimiyle ifade etmekteyiz. Topoloji optimizasyonu en temelde belirli bir hacimde malzemenin dağılımını (en hafif, en ergonomik, en mukavim olacak şekilde) sağlayan bir optimizasyon şeklidir. Bu teknolojiden daha fazla verim almak için ve bu teknolojinin sağladığı özgürlükten yararlanmak üzere eklemeli imalat için özel tasarımlar geliştirmek gerekmektedir.
.jpg)
Okuyucularımız neden metal eklemeli imalatı tercih etmeli sizce?
Genel olarak tüm sektörlere baktığımızda metal malzeme ile parça üretimi yapılan neredeyse her alanda eklemeli imalatın sağladığı büyük avantajları görmemiz mümkündür. Kalıp sektöründe eklemeli imalat yöntemi ile üretilebilen yüzeye yakın soğutma kanalları, kalıbın ömrünü, çevrim süresini ve parçanın kalitesini oldukça artırmaktadır.
Havacılık ve savunma sanayinde ise metal eklemeli imalat özellikle tek seferde montajı yapılabilen, daha hafif ve daha fonksiyonel parçaların imal edilmesini sağlamaktadır. Otomotiv sektöründe de özellikle günümüzde değişen yakıt çeşitlerinin ihtiyaçlarına uyum sağlayacak şekilde daha hafif parçalar imal edilmesini sağlar. Bu kapsamda değerlendirdiğimizde her sektörde mevcut üretim teknolojileri ile keşfedilmiş en iyi tasarım ve en iyi ürünlerin üzerine iyileştirmeler yapmak ve değer katmak, üretim teknolojisini değiştirmek şu anda bize bunu ciddi bir avantajla sağlayan eklemeli imalat teknolojinden yararlanmakla mümkün.
Bu teknolojinin avantajlı yanları oldukça fazla gördüğümüz kadarıyla, peki bu teknolojinin gelişim hızını nasıl buluyorsunuz?
Metal Eklemeli İmalat teknolojileri her geçen gün hız, yüzey kalitesi, malzeme gibi konularda gelişim gösteriyor. Bu anlamda bugün karşılık bulamadığınız bir malzeme ya da parça kalitesi belki çok yakın bir zamanda karşınıza çıkabiliyor. Başlarda büyük bir sorun olarak görünen teknolojilerin üretim hızı konusu bile endüstrinin talepleri ile iyileştirilen bir konu, her geçen gün de iyileştirilmeye devam ediyor. Örneğin SLM teknolojisi şu anda 12 lazerle aynı parça üzerinde çalışabiliyor. Bu da aslında bir V8 motorun tüm detayları ve geometrisiyle 21 saatte tek makinede üretimi demek.
.jpg)
Ülkemizde metal eklemeli imalat uygulamaları var mı?
Türkiye’de de dünyaya paralel olarak sağladığı avantajlar ve fırsatlar nedeniyle metal eklemeli imalata olan ilgi gün geçtikçe daha çok artıyor. Burada teknolojiyi kendi üretimlerimize ve uygulamalarımıza uyarlamanın yanı sıra, bu teknolojiyi ve de kullandığı hammaddeyi üretmek gibi konularda da girişimlerde bulunuyoruz ülke olarak. Geleceğin önemli bir üretim metodu olacak eklemeli imalata olan ilginin her geçen gün daha da artmasını umuyoruz.
Elif Hanım, verdiğiniz bilgiler için çok teşekkür ederiz. Eklemek istediğiniz başka şeyler var mı?
Rica ederim, hem kendi adıma hem şirketimiz digiMODE adına ben de teşekkür ederim. digiMODE olarak en büyük amacımız kullanıcılarımıza metal eklemeli imalat yolculuklarında bilgi birikimimiz, tecrübemiz ve sağladığımız uygun teknolojiler ile değer katmak. SLM Solutions firmasının Türkiye yetkili temsilcisi - satıcısı olarak; teknoloji ve sistem tedariki sağladığımız gibi Eklemeli İmalata uygun parça tasarımı, Eklemeli İmalat teknolojileriyle parça/prototip üretimi ve fizibilite raporu gibi birçok konuda hizmet ve destek veriyoruz. Bu noktada okuyucularınız bize diledikleri zaman ulaşıp Tasarım ve Üretim Danışmanlığı hizmetimizden de faydalanabilirler.