Yılmaz Özcan
Eaton Elektrik Türkiye Ülke Müdürü
Herhangi bir binanın tahliyesindeki temel hedef insanları korumaktadır. Bina içinde kişilere yönelik tehditlerin doğası değişmiş olsa da, eski binalardaki güvenlik uygulamaları hâlâ aynıdır ve geçmiş yıllarda plana göre yapılmayan bina tahliyelerinin trajik sonuçlara yol açtığı belgelenmiş bazı vakalar yaşanmıştır.
Bu konuda son zamanlarda yapılan bir araştırma, binada bulunan kişilerin % 70’inden fazlasının geleneksel çıkış işaretlerini fark edemediklerini ortaya koymaktadır. Bu nedenle de bina sahiplerinin veya yöneticilerinin, sorumlu oldukları ticari ve yerleşim amaçlı binaların en güvenli tahliyeyi sağlayacak çok sayıda faktörü dikkate almalarını gerekmektedir.
Riskin Çeşitlendirilmesi
Modern zamanlarda ticari binalar sadece yangına karşı değil, aynı zamanda terörizm, sivil kargaşa ve ağır hava koşulları gibi yeni tehditlere karşı da hazırlıklı olmalıdır. Bu hazırlık, bu tehditlerden etkilenebilecek ticari binaların tahliyesinin geçmişte gerekli olandan daha sıkı bir şekilde planlanmasını gerektirmektedir.
Tahliye süreci; büyük ve yerleşim düzenleri itibarıyla karmaşık binalar veya kaçış rotalarına ve prosedürlerine aşina olmayan çok sayıda insanın bulunduğu binalar için daha da zordur. Bazı binalar, özellikle teröristlerce hedeflenme anlamında daha yüksek riske sahipse veya eski ürün ve tesisatlarla donatılmışsa, acil durum esnasında diğer binalara göre daha fazla etkilenmektedir.
Bu gibi özellikler daha gelişmiş tahliye prosedürleri ve teknolojilerini gerektirebilmektedir. Kalabalığın acil durum esnasındaki davranışları hakkındaki araştırmaların yanı sıra, örnek teşkil edebilecek vakalarla ilgili çalışmalar, tahliyelerin yönetilmesinde kaydedilebilecek ilerlemelerin kapsamını belirlemiştir.
En önemli bulgulardan bir tanesi de statik yönlendirme işaretlerinin fark edilememesi veya bu işaretlere göre hareket edilmesidir. Araştırma, binada bulunan kişilerin ortamı tanımadıkları durumlarda yalnızca % 38’inin varsayılan acil durumlar esnasında geleneksel çıkış işaretlerini fark ettiklerini ortaya koymuştur. Geleneksel çıkış işaretleri değişmekte olan koşullara veya kapatılmış çıkış yolları gibi gerçek zamanlı tehlikelere göre insanları yönlendirememekte veya yönlerini ayarlayamamaktadır. Bu, karmaşık binaların karşı karşıya kaldığı çeşitli tehditler ve bu tehditlerin gerçek zamanlı olarak yayılabilmesi göz önüne alındığında önemli bir zafiyettir.
Teknoloji Yeni ve Eski Tüm Binalar için Çok Önemlidir
Modern binalardaki riskin doğası ister ticari binalar, ister yerleşim amaçlı (çok veya az sayıda kişinin ikamet ettiği) binalar söz konusu olsun; kaçınılmaz şekilde değişmektedir. Neyse ki, teknoloji ilerle miştir ve bunun sayesinde yangın önleme cihazları ve adaptif tahliye yöntemleri olumsuz sonuçları hafifletmekte veya riskleri tamamen ortadan kaldırmaktadır.
Açıklanan son rakamlara göre, Avrupa’da her yıl meydana gelen tüm yangınların % 25’i elektrik arızalarından kaynaklanmaktadır, bu yüzden de ark hatası algılama cihazlarının (AFDD) kablolalardaki hasarlar nedeniyle ortaya çıkabilen mikro ışımanın getireceği gizli tehditle baş etmek için kullanılabileceğini bilmek, cesaret verici olacaktır. Bu, yangını başlamadan önleyen ve tahliye senaryosuna olan ihtiyacı ortadan kaldıran modern inovasyona örnek teşkil etmektedir.
Statik işaretlerin oluşturacağı sorunlara yönelik olarak, görsel kaçış rotalarının fark edilmesini kolaylaştırmak ve binada bulunan kişilerin yönlendirilmesinde daha büyük esneklik sağlamak için yeni yönlendirme sistemi şekilleri tanıtılmaktadır. Adaptif çıkış aydınlatması ve dinamik çıkış işaretleri, binada bulunan kişileri alternatif bir çıkış noktasına yönlendirmektedir. Adaptif sistemler, çıkış rotalarının tehlikenin bulunduğu yere ve doğasına uygun olarak sürekli olarak değiştirilmesini sağlamaktadır.
Önleyici veya duyarlı bu uygulamalar ile geçtiğimiz bir kaç yılda rapor edilen birçok vakadan korunmak veya bunları daha iyi yönetebilmek mümkün olabilirdi. Binaların güvenliği söz konusu olduğunda, her koşula uyan tek bir çözümden söz edilemese de, bu yeni teknolojiler hem eski hem de yeni binalarda insanların bugün karşı karşıya kaldığımız çeşitli tehditlere karşı korunduğunu garanti eden geleneksel tahliyedeki uygulamaları tamamlamaktadır.
Eaton hakkında daha fazla bilgi edinmek için www.eaton.eu. adresini ziyaret edin. En son güncellemeler için bizi Twitter (@ETN_EMEA) veya LinkedIn (Eaton).
