Tuğba MEMİLİ / AR-GE Müdürü
Burcu Aslı ÖZGÜMÜŞ / AR-GE Dokümantasyon Sorumlusu
Uygulamaya göre, basınçlı havada bulunması gereken minimum partikül, su ve yağ miktarları ISO8573.1:2010 (International Standard for Compressed Air Purity) standardına göre belirlenmiştir. Buna göre basınçlı havanın içerisindeki yağ oranının “Class 0” seviyesinde olması için konsantrasyonunun 0.01mg/m3 ten çok daha az olmak koşuluyla, tedarikçi ve kullanıcı arasında yapılacak anlaşmaya göre belirlenen yağ miktarı ortalamada 0,003 mg/m3 mertebelerinde olmalıdır.
Sıvı, aerosol ya da buhar halindeki yağ, basınçlı hava içerisine birkaç kaynaktan girebilmektedir. Kompresörler çalışma sırasında fazla ısınmayı önlemek ve içerisinde bulunan mekanik aksamlardaki sürtünmeyi azaltabilmek amacıyla yağ kullanır ve basınçlandırma işlemi sırasında kullanılan bu yağlar sıvı, aerosol ya da buhar halinde basınçlı hava içerisine karışabilmektedir.
Normal koşullarda 1 m3 atmosferik hava, ortalama olarak 0,05mg/m3 – 0,5mg/m3 arasında yağ buharı içermektedir. Sanayi ortamı ya da araçların daha yoğun olduğu bölgelerde bu oran daha da yukarılara çıkabilmektedir. Atmosferik hava, kompresörler ile basınçlandırıldığında içerisindeki birim başına düşen yağ konsantrasyonu da artmaktadır. Standart olarak 7 barg ‘a basınçlandırılan hava içerisinde yağ buharı konsantrasyonu 0,40mg/m3 – 4,00mg/m3 seviyelerine çıkmaktadır. Hava kalitesinin önemli olduğu hassas uygulama sistemlerinde, yağsız tip kompresörler tercih edilse dahi atmosferik havanın içerisinde bulunan hidrokarbon konsantrasyonu sebebiyle sisteme giren yağların ayrıştırılması gerekmektedir.
Basınçlı hava içerinde likit, aerosol ya da buhar halinde bulunan yağ, hem üretilen basınçlı hava kalitesini bozar hem de kullanılan pnömatik ekipmanların zarar görmesine sebep olur. Ürün kalitesini bozmamak ve ekipmanlara zarar vermemek adına yağ ve yağ buharını elimine edebilecek filtreler kullanılır. Fakat her filtre buhar halindeki yağı ayrıştıramaz. Mikropor’un patentli ürünü olan Carbolescer hem aerosol halindeki hem de buhar halindeki yağı ayrıştırabilir. Carbolescer ünitesi likit halindeki yağı ayrıştırabilecek pileli separatör katmanına ve buhar halindeki yağı ayrıştırabilecek aktif karbon katmanına sahiptir.
Yağlı basınçlı hava Carbolescer ünitesine girer ve ilk pileli separatör katmanı ile karşılaşır. Likit halindeki yağ, pileli separatör katmanı üzerinde damlacık halinde tutulur. Tutulan bu damlacıklar zamanla separatörün en altına doğru kayarak birikirler ve buradan otomatik tahliye sistemleri ile sistemden atılırlar. Pileli separatör katmanı 0,01 micron seviyesine kadar yağı ayrıştırabilir. Pileli separatör katmanını atlatan yağ buharı partikülleri ise aktif karbon katmanında, aktif karbon granülleri tarafından adsorbe edilir. Aktif karbon katmanı ise 0,003 ppm seviyelerine kadar yağı tutabilir. En son kullanılan partikül filtre katmanı ile de aktif karbon tozları tutularak basınçlı hava kalitesinin korunması sağlanır.