Tuğba MEMİLİ / MİKROPOR MAK. SAN.TİC.A. Ş / Ar-Ge Müdürü - tugba.memili@mikropor.com
Berkay COŞKUN / MİKROPOR MAK. SAN.TİC.A.Ş. / Ar-Ge Uzman Yard - Berkay.Coskun@mikropor.com
Çeşitli endüstriyel uygulamalarda birçok amaç için yüksek basınçlı hava sistemleri ve gaz kurutucular kullanılmaktadır. Bu sistemlerde üretilen basınçlı havanın içinde yağ, su ve varyasyonel partiküller gibi kontaminasyona sebep olan etkenler bulunabilmektedir. Bu durum basınçlı hava sistemi hatlarına, pnömatik sistemlere ve makine ekipmanlarına zarar vermektedir. Bunun temel nedeni, havanın basınçlandırma (kompres) işlemi sonucu basınçlı havadaki sisteme zarar verebilecek oranda yağ ve su gibi içeriklerin artmasıdır.
Özellikle sıcak ve nemli hava, soğuk havadan daha yüksek nem içeriğine sahiptir. Bu da kompresörden daha fazla su çıkmasına neden olur. Örneğin, 24 °C ortam sıcaklığında ve %75 bağıl nemde çalışan 55 kW bir vidalı hava kompresörü günde 280 litre su üretecektir. Oluşan su, uygulamaya göre; pnömatik elemanlara (vanalar, pistonlar, kontrol sistemleri...) zarar vermesi, basınçlı hava hatlarında korozyona sebep olmasından dolayı sistemden atılmalıdır. Basınçlı hava kurutucuları, basınçlı havada bulunan suyu çıkarmak için özel olarak tasarlanmış özel filtre sistemleridir. Kurutma yöntemlerine göre kurutucu çeşitleri aşağıdaki gibi sıralanmaktadır:
• Soğutmalı Tip Hava Kurutucular
• Membran Tip Hava Kurutucular
• Adsorpsiyon Yöntemi ile Kurutma
Bu çeşitlere göre, havanın nem seviyesi uygulamada istenilen oranlara düşürülebilmektedir. Kurutucu sistemlerden çıkan havanın kuruluğu çiğlenme noktası ile ölçülmektedir. Çiğlenme noktası; havada bulunan nemin 100% doygunluk değerine ulaştığı sıcaklıktır. Böylece, belirli bir sıcaklıkta havanın taşıyabileceği maksimum nem miktarı bulunabilmektedir. İstenilen çiğlenme noktasında kuru hava elde edebilmek, kurutucu sistemlerinin oluşturduğu maliyetleri orantılı bir şekilde etkileyebilmektedir. Bu sebeple, basınçlı havanın kurutulması işlemi için doğru ekipmanın seçimi ve problemin en ekonomik şekilde çözülmesi önemlidir.
Soğutmalı Tip Hava Kurutucular; maliyet ve bakım masraflarının diğer tip kurutuculara nazaran uygun oluşundan dolayı en yaygın kullanılan basınçlı hava kurutucudur. Basınçlı nemli hava önce hava-hava eşanjöründen geçerek ilk soğutma işlemi gerçekleşir. İkinci adım olarak hava-soğutma gazı ile birlikte ısı eşanjörlerinden geçerek soğutulur. Böylece, havanın içindeki nemin yoğuşması sağlanır ve yoğuşan su tahliyelerden dışarı atılır. Soğuyan hava tekrardan uygun sıcaklığına getirilir ve 3°C çiğlenme noktasındaki kuru hava eldesi sağlanmış olur. İçerisindeki soğutucu malzeme, sıfırın altındaki seviyelerde donacağından daha düşük çiğlenme noktası elde edilemez. Soğutucu gaz olarak çevreye duyarlı ve verimli R134a, R513a ve R1234yf vb. gazlar kullanılmaktadır.
Yüksek basınç gerektiren endüstriyel uygulamalarda ihtiyaç duyulan güvenli kurutma performansı, yüksek basınçlı kurutucular ile temin edilebilmektedir. Bu uygulamalarda kullanım için tasarlanan Mikropor MK-HP Serisi Yüksek Basınçlı Hava Kurutucuları, diğer soğutmalı tip kurutuculardan farklı olarak yüksek oranda daha kompakt tasarımı ile ön plana çıkmaktadır ve 45 bara kadar dayanıklı çalışma basıncına sahiptir. Hava kurutma işleminde nem içeriğinden dolayı hava hattındaki ısı eşanjörleri gibi komponentler anti-korozyon özelliğe sahip paslanmaz çelik malzeme yapısına sahiptir.
Elektrik ile çalışan kurutucularda önemli parametrelerden biri ise enerji tüketimidir. Son teknoloji üçü bir arada ısı eşanjörü, çok düşük basınç düşümüne sahiptir. Mikropor, Soğutmalı Tip Yüksek Basınçlı Hava Kurutucu ile her kapasitede basınçlı kuru hava ihtiyaçlarını karşılayabilmek adına üçü bir arada ısı eşanjörüne sahip hava kurutucular sunmaktadır.
Mikropor MK-HP Serisi Yüksek Basınçlı Hava Kurutucuları, bir modülünde Hava/Hava ısı eşanjörü (ön soğutucu), Hava/Soğutucu Gaz Hava Eşanjörü (Evaporatör) ve Su Separatörü’nden oluşacak şekilde, paslanmaz çelik ve lehimlenmiş plakalı ısı eşanjörlerine sahiptir. Güçlü eşanjör yapısı ile yüksek ısı transferi sağlanır. Böylece, çalışma verimliliği olarak yüksek performans ve enerji verimliliği elde edilir.
Basınçlı havanın filtrelenme işlemi için ise hava filtreleri sisteme entegre edilmektedir. Entegre edilen sistemde basınçlı havada var olan düşük seviyede yağ, su ve partikül gibi bileşenlerin filtrelenmesi için kullanılmaktadır. Mikropor HP Serisi Yüksek Basınçlı Hava Filtreleri ise, maksimum 50 bar basınca dayanımlı çalışma koşulu ile yüksek basınç uygulamalarına uygun şekilde tasarlanmıştır. Bu filtreler, kaynaksız olarak üretildiği için basınca karşı oldukça dayanıklıdır. 50 bar dayanımlı aluminyum filtrelerin tüm iç ve dış yüzeyleri anotla kaplanmaktadır.